Altın Portakal’ın film geliştirme platformu Film Forum, film yapmak isteyenlerin en büyük sorunu finansman hakkında eşsiz ipuçları barındıran bir oturumla başladı. Necla Küçükçolak ve Nurdan Tümbek Tekeoğlu, kitlesel fonlamada başarıya giden yolu, tüm detaylarıyla paylaştı. 

62. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali bünyesinde 12. kez gerçekleştirilen, film geliştirme ve destekleme platformu Film Forum, bugün Necla Küçükçolak ve Nurdan Tümbek Tekeoğlu’nun “Kitlesel Fonlama: Bağımsız Sinemanın Yeni Finansman Aracı” başlıklı paneliyle başladı. 

Hotel Su’daki panele katılan; Türkiye Ürün İhtisas Borsası  (TÜRİB) Genel Müdür Yardımcısı  Doç. Dr. Necla İlter Küçükçolak ve Avrupa Film Akdemisi (EFA) üyesi, yapımcı Doç. Dr. Nurdan Tümbek Tekeoğlu, bir film projesini hayata geçirirken kitlesel fonlamanın nasıl kullanılması gerektiğine dair, veriler ve tecrübelerinden hareketle, ipuçlarını paylaştı. 

“Gerçekçi hedef belirleyin, süreyi kısa tutun”

Pazarlama anlayışının genel olarak değiştiğine dikkat çeken Küçükçolak, “Artık bir şeyi sadece satmak değil onu içselleştirmek önemli” derken kitlesel fonlama sistemini, ‘imece’ yöntemine benzetti. Küçükçolak şu bilgileri verdi: 

“Kitle fonlaması ne: Dijital bir platform üzerinden bireysel katkılarla damlaya damlaya göl olması. Fongogo Türkiye'de ödül bazlı kitle fonlamasında en başta gelen platform. Fongogo'nun 2023- 2024 datasına baktığımızda toplam hedef 1.1 milyon TL iken 816 bin TL elde edilmiş. Gerçekleşen fon da 2024'te 888 bin, 2023'te 1.2 milyon. Çok büyük rakamlar değil. Amaç zaten sadece parasal boyutu değil bir kitle oluşturmak. Filminizi takip eden bir kitleyi daha en başından sürece dahil etmek. 2023 datasına baktığınızda film, fotoğraf projeleri ilk sırada. Başarı faktörleri neler: Gerçekçi hedef belirlemek ve süreyi kısa tutmak; maksimum 60 gün deniyor. Hedefin yüzde 30’unu ilk 10 günde toplamak önemli, deniyor. Dolayısıyla proje başlamadan önce çekirdek fon sağlayacaklar listesi oluşturmak ve onu elde etmek, bir sonraki proje için iyi bir referans oluyor. Güçlü bir hikaye anlatımı, ‘hayal, yolculuk, destek, birlikte’ gibi duygusal bağlar kuran kelimelerle anlatmak önemli deniyor. Bununla birlikte dijital görünürlük ve etkileşim önemli. Görsel içerik kullanımı başarı oranını artırıyor, diyor akademik çalışmalar. Tanıtım videoları oluşturmanız gerekiyor. 

Özetle güçlü bir çekirdek fon sağlayıcı listesine ihtiyacınız var. Her şey sizin networkünüzle başlıyor, sonra o networkü genişleteceksiniz. O nedenle bu güçlü listeyle ilk 10 günde yüzde 30'unu toplamak lazım ki referans olsun. Akşamları, gün içinde herkesin mesai yorgunluğu var, 21:00-23:00 arası, hatırlatma gönderme, paylaşımda bulunmak için ideal, diyorlar. Ve mutlaka teşekkür edin”

“Telefon rehberinizden destekçi bulacaksınız”

Pek çok projesinde kitlesel fonlamadan faydalandığını belirten Tekeoğlu, bu alandaki hikâyesinin, 2014’te ünlü yapımcı Zeynep Özbatur Atakan’ın gerçekleştirdiği bir atölyeye katılmasıyla başladığını belirtti. Burada kitlesel fonlama sistemiyle tanışan ve sonraki projelerinde bunu kullanan Tekeoğlu, sistemin çok iyi işlediğini ancak bunun ‘çok çalışma’ya bağlı olduğunu belirterek tecrübelerinden hareketle şu tavsiyeleri paylaştı:  

“Projeyi  platforma koymadan birkaç ay önce hazırlık aşaması var. Söylediğimde herkes şaşırıyor ama çok ciddi bir hazırlık süreci var. Liste oluşturmak çok önemli. Farkında değiliz ama binlerce insan tanıyoruz aslında. Sadece telefonumuzun database'inde en az 2-3 bin kişi var. Ama tek tek liste hazırlayacaksınız. Database'inizi ayıklayarak 400-500 ismi çıkaracaksınız. Sonra WhatsApp'tan, Instagram’dan, LinkedIn’den, Facebook’tan liste çıkaracaksınız. 2- 3 ay bu listeler üzerinde çalışmanız lazım. Ve teaser'ınızı platforma koyduğunuz zaman düğmeye basacaksınız. 

“Hemşehricilik de önemli”

Ama nasıl? Akşam işten eve gelip yemek yiyip elimize telefonu, bilgisayarı alıp oturduğumuz saatlerde ‘çok kibarca’ kişiye özel mesaj atılması gerekiyor. Nike'ın sitesinde kendi ayakkabının tasarımını yapıyorsun. Mercedes'te bir jipin iç tasarımını istediğin gibi yaptırıyorsun; sana özel Mercedes oluyor. Mesjlarınızın da kişiye özel olması gerekiyor. İnanın; muhakkak yanıt geliyor! Bir de hemşehricilik var ki ben vallahi bununla ilgili makale yazarım; pazarlama ve hemşehricilik üzerine! Mesela Rizeli inşaat şirketi sahibi, malzemeyi Rizeli iş insanlarından alıyor. Benim 35-40 senelik pazarlama çalışmam var. Onların dernek listelerini öğrenmenizi ve onlara da muhakkak e-mail üzerinden veya samimiyetiniz varsa cep telefonundan mesaj atmanızı özellikle tavsiye ederim. Hemşehri olmanız da gerekmiyor; filmi çekeceğiniz şehrin iş insanlarına, dernek listelerine ulaşarak onlara da mail çalışması yapmakta çok fayda var. Bin kişiye mail atıp yüzde 5 dönüş alsanız fena mı olur? 

Facebook gruplarını da aynı mantık üzerinden kullanabilirsiniz. Mesela Malatyalı bir yönetmensiniz; Facebook'tan Hamburg'daki, Berlin’deki Malatyalılar gruplarını bulup kitlesel fonlama kampanyanızın teaser'ını bu sayfalara koymalısınız. Fongogo kampanyanız başladığı zaman yüzde 100 sonuç alıyorsunuz. Tanımadığım insanlardan 5- 10 bin TL aldığım kampanyalarım oldu. Tanımıyorum ama para aldım ve tanıştım, dost oldum. Bir de networküm gelişti. Bu kampanyaları sadece para toplama olarak düşünmeyin; aslında siz, projenizin tanıtımına başlamış oluyorsunuz. Türkiye'de yüzlerce film yapılıyor ama tanınmıyor, bilinmiyor. 20 ödül almış filmi sinemada 2 bin kişi izliyor. 

“Lütfen teşekkür etmeyi unutmayın”

Ayrıca destek aldığınız insanlara, kendi networklerinde paylaşmalarını da rica edin. Ve ne olur, Allah aşkına teşekkür edin! Teşekkür etmeyi unuttu insanlar; Y, Z kuşağı unuttu. Biri size destek verdiyse ne yaptı; bir kapuçino içmekten feragat etti, dört arkadaşıyla bir lokantada yemek yemekten feragat etti. Bir şeyden feragat ediyor insanlar o parayı size verirken. Lütfen teşekkür edelim. Kültürümüzde de var; bugün Anadolu'da bir kapıyı çalın, evlerini açarlar size, siz de teşekkür edersiniz. Bunları unuttuk. Amerikalı trend yazarı Faith Popcorn, 1980’de diyor ki ‘Bir zaman gelecek ki insanlar, bugünün kaosunda yaşayabilmek için, geleneklerine göreneklerine, spiritüalliğe geri dönmek zorunda kalacak” Bakın; yoga patladı, değil mi? Amerika'da bir araştırma yapılmış: İnsanların yüzde 90'ı dine inanıyor, yüzde 70'i haftada bir kiliseye gidiyor. Rakamlar çok büyük ve artıyor. O yüzden teşekkür etmek, gelenek göreneklerimize göre de çok önemli. Fakat ödül listelerine paralı şeyler yapmayın: şu kadar paraya yönetmen imzalı afiş , şu kadar desteğe galaya davet, şu kadara yönetmenle bir kahve gibi… Diyebilirsiniz ki ‘Gönderdiğiniz bin TL ile kameramanım, Öğretmen Evi’ndeki bir gece konakladı. Çok teşekkür ederim’ 

“Tembellik yapmayın”

Mesele; tembel olmamak, çok çalışmak. Bakıyorum bir projeye; 10 gündür 0 kuruş duruyor. Olmaz! Hiç mi akraban, arkadaşın yok? Kitlesel fonlama, bakanlığın destek vermesinde de çok önemli bir rol oynuyor. Çünkü finans planınızı hazırlarken bunun yüzde 20-30’unu kitlesel fonlamadan topladıysanız bakanlık sizi ciddiye alıyor. Buna göre sponsor destek veriyor, pitching forumları buna bakıyor. Euroimage, ulusal film fonları, yabancı ortak bulurken de önemli. Biz bu hazırlıklarımızı yeterince yapmadığımız için yeterince destek toplayamıyoruz. Ben ilk belgeselimi yaptığımda 2010’da Zadar Film Festivali’ne davet edilmiştim. Bir tekne gezisi düzenlediler. Yaşlı bir adam teknede öyle oturuyor; kahvesini, çayını içiyor. Dediler ki ‘Bu, Schindler's List'in yapımcısı’. Ben böyle korka korka yanına yaklaştım. Film yapmak ne kadar zor, dedim; ilk filmde canımdan bezmişim ya. ‘Hayır’ dedi; ‘Film yapmak zor değil, hayal etmek zordur. Eğer bir hayaliniz varsa bir şekilde yaparsınız’. Ben bizdeki yapımcılarda yeterince azim görmüyorum. Çalışırsanız yaparsınız. Telefon database'inizdeki isimler üzerine teker teker çalışıyor musunuz? Ne isimsiz zenginler, ne çok kültür sanat hassasiyeti olan insan var… O jenerikte ismim geçsin, diye çırpınanlar var... 

Ve elbette size destek veren insanları onore etmek çok önemli. Galanızda isimlerini zikredin. Ben Filos filmini, iki yayıncının desteğiyle yaptım. Buradaki galada sahnede onların isimlerini anıp teşekkür ettim”